Foclóir Nua Béarla-Gaeilge
Tionscadal an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge www.focloir.ie
Tá Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge ag cur seirbhísí foclóireachta ar fáil ar bhonn conartha don Fhoclóir Nua Béarla-Gaeilge, tionscadal de chuid Fhoras na Gaeilge, ó thús 2012. Tá an foclóir seo beo ar líne anois ag www.focloir.ie agus tá aip ar fáil chomh maith. Is é seo an chéad mhórfhoclóir oifigiúil Béarla-Gaeilge a d’fhoilsigh an Stát ó foilsíodh Foclóir de Bhaldraithe (English-Irish Dictionary) sa bhliain 1959. Tá beirt d’fhoireann an Aonaid Aistriúcháin agus Ateangaireachta i ndiaidh 2 bhliain agus 5 bliana, faoi seach, a chaitheamh ar iasacht ar fhoireann eagarthóireachta an Fhoclóra Nua ó 2012. Tá sciar suntasach d’ábhar an Fhoclóra curtha ar fáil ag an Acadamh.
Le beagnach 50,000 iontráil san Fhoclóir anois, agus 140,000 brí cumhdaithe faoi na hiontrálacha sin, san iomlán, tá 3.5 milliún focal Béarla agus Gaeilge san Fhoclóir anois - méid atá níos mó ná formhór na bhfoclóirí móra dátheangacha atá ar fáil go hidirnáisiúnta.
Iontrálacha suimiúla
Seo a leanas roinnt iontrálacha agus aistriúchán suimiúil atá ar fáil san Fhoclóir:
- Selfie: ‘Féinín’;
- To come up trumps: ‘An beart a dhéanamh’;
- The rise of the alt-right: ‘Teacht chun cinn na heite deise ailtéarnaí’;
- Gangland crime: ‘Coireanna drongchoirpeachta’;
- A post-truth society: ‘Sochaí iarfhírinne’;
- Kettlebell: ‘Tromán cluasach’.
- He was catfished on a dating site: ‘Cuireadh an chluain fhíorúil air ar shuíomh geandála’;
- There was no vaping allowed on the train: ‘Bhí cosc ar vapáil ar an traein, ní raibh cead galtoitín a chaitheamh ar an traein’;
- Mindfulness: ‘Aireachas’;
- Emoticon: ‘Straoiseog’;
Tá leaganacha leictreonacha de na foclóirí seo a leanas le fáil ar an suíomh idirlín gaolmhar www.teanglann.ie: Foclóir Gaeilge-Béarla Uí Dhónaill (FGB), Foclóir Béarla-Gaeilge de Bhaldraithe (EID) agus an Foclóir Beag (mionfhoclóir Gaeilge-Gaeilge).
Moltar do mhic léinn an Acadaimh úsáid a bhaint as na háiseanna foclóireachta ar líne seo ar fad!